PENJELASAN SULU SIRI 3
M) Tindakan terhadap Stampa dan Cohen
34. Kelakuan penimbang tara, Stampa, dan peguam Amerika
Syarikat bagi pihak menuntut Sulu, Paul Cohen, yang menyalahi undang-undang
adalah tidak boleh diterima sama sekali dan tidak boleh dibiarkan berterusan
tanpa Malaysia mengambil tindakan terhadap mereka secara peribadi di negara
mereka masing-masing. Pihak yang menuntut Sulu itu sendiri tidak mempunyai
kepakaran undang-undang untuk terlibat dalam perang litigasi ini.
Pembiaya litigasi, Therium, nampaknya telah menanggung kos
melebihi USD10 juta termasuk award kos yang amat besar berjumlah USD2.79 juta
kepada Cohen dan USD2.33 juta kepada Stampa. Tetapi dalang perundangan yang
bertanggungjawab secara peribadi dan langsung dalam menyerang Malaysia adalah
Cohen dan Stampa. Oleh itu, Malaysia harus membuat aduan terhadap Cohen kepada
badan tatatertib untuk peguam di England di mana beliau beramal, iaitu, “the
Bar Standards Board” di England.
Pengamal profesion undang-undang yang berpengalaman di
England tertakluk kepada standard integriti dan profesionalisme yang tinggi;
Cohen pastinya telah melanggar standard ini. Berhubung Stampa, Malaysia harus
membuat aduan terhadapnya kepada pihak berkuasa yang mengawal selia penimbang
tara di Sepanyol. Sekiranya tiada pihak berkuasa sedemikian, Malaysia perlu
mendapatkan nasihat undang-undang daripada peguam terkemuka yang beramal di
Sepanyol berhubung hak Malaysia di bawah undang-undang Sepanyol terhadap
penimbang tara penyangak ini.
35. Selain itu, Malaysia mestilah mendapatkan perintah
injunksi “secara peribadi” (in personam) terhadap Stampa dan
Cohen di kedua-dua mahkamah Sepanyol dan Perancis bagi menghalang setiap satu
daripada mereka, daripada bertindak secara langsung atau tidak langsung, berdasarkan
timbang tara tersebut di mana-mana bahagian di seluruh dunia. Di Sepanyol, saya
percaya Stampa telahpun dihalang; perintah serupa mesti diperolehi di Perancis
berhubung tindakannya dalam memindahkan timbang tara yang salah di sisi
undang-undang. Begitu juga Cohen.
36. Malaysia mesti menyiasat bagaimana pembiaya insurans,
Therium, bersetuju untuk membiayai kes yang langsung tidak berpeluang dari segi
undang-undang setakat mana ia berkenaan dengan kuantum pampasan yang perlu
dibayar secara sah kepada pihak menuntut Sulu.
Kita mesti mendapatkan nasihat daripada peguam terbaik di
London (atas andaian Therium menjalankan perniagaan di United Kingdom) sama ada
Malaysia boleh mendapatkan injunksi terhadap Therium untuk menghalangnya
daripada terus membiayai timbang tara tuntutan tersebut. Sebaik sahaja aliran
wang terhenti, maka aktiviti timbang tara penyangak juga akan dengan ajaibnya
terhenti.
37. Saya gembira bahawa Malaysia telah memulakan prosiding
jenayah terhadap Stampa; ini mesti juga diteruskan secara serentak, sambil kita
mendalami strategi baharu yang telah saya gariskan. Kita harus akui bahawa ini
adalah imperialisme undang-undang oleh kuasa dan personaliti Eropah tertentu;
oleh itu kita mestilah mempertahankan kedaulatan negara dan keutuhan wilayah
negara dengan seluruh kekuatan kita. Serangan adalah bentuk pertahanan yang
terbaik; dan Malaysia mesti melancarkan serangan terhadap Stampa, Cohen, dan
Therium. Permohonan untuk mengetepikan award timbang tara Stampa yang menyalahi
undang-undang semata-mata adalah tidak mencukupi. Langkah-langkah punitif yang
lain mesti diambil oleh Malaysia dengan kadar segera.
38. Perlu diingat bahawa pihak yang berkaitan dengan
Perjanjian Pemberian 1878 adalah kerajaan Malaysia, sebagai pengganti dalam hak
milik. Pihak yang dibawa, walaupun secara salah, ke timbang tara oleh pihak
menuntut Sulu juga adalah kerajaan Malaysia, yang dibawa pada mulanya di
Sepanyol dan kemudiannya di Perancis. Award USD14.9 bilion itu dibuat terhadap
Kerajaan Malaysia.
Adalah undang-undang yang matan, dan pastinya sesuatu yang
Cohen seharusnya tahu, bahawa hanya aset Malaysia boleh menjadi subjek
penahanan atau pelaksanaan untuk memenuhi award tersebut. Cohen seharusnya tahu
bahawa Malaysia menikmati “kekebalan kedaulatan” di semua
mahkamah domestik di setiap negara di mana aset Malaysia berada. Untuk melepasi
halangan yang tidak dapat diatasi ini, Cohen terus menyalahgunakan
undang-undang dengan menahan aset anak syarikat milik Petronas di Luxemburg.
Tetapi, Petronas adalah entiti yang berasingan daripada
Malaysia. Award tersebut tidak mengikat Petronas, dan tidak boleh
dikuatkuasakan terhadap aset Petronas. Ketamakan Cohen tidak mengenal batas;
peguam AS yang bereputasi buruk ini nampaknya tidak teragak-agak dalam
menyalahgunakan prinsip undang-undang yang matan dan digunapakai sejagat.
N) Penguatkuasaan award timbang tara di bawah Konvensyen New
York
39. Dalam Dallah lwn Government of Pakistan [2011]
1 AC 763, sebuah pihak persendirian, dengan bersandarkan pada Konvensyen New
York, berusaha di mahkamah England untuk menguatkuasakan suatu award timbang
tara yang dibuat di Perancis oleh panel tiga orang penimbang tara, yang memberi
hak kepada pihak plaintif untuk mengambil tindakan pelaksanaan terhadap harta
kepunyaan Pakistan di England.
Kerajaan Pakistan enggan mengambil bahagian dalam prosiding
timbang tara di Perancis kerana mengatakan bahawa tiada perjanjian timbang tara
yang sah antara Pakistan dan Plaintif, yang membawa maksud bahawa penimbang
tara tidak mempunyai bidang kuasa untuk menentukan pertikaian tersebut.
Tribunal bagaimanapun memutuskan bahawa ianya mempunyai bidang kuasa, dan
seterusnya mengeluarkan award terhadap Pakistan.
40. Pakistan cuma menentang di mahkamah Inggeris buat
pertama kalinya apabila plaintif cuba untuk menguatkuasakan award tersebut di
England. Lord Mance, dalam menyampaikan penghakiman mahkamah tertinggi di UK,
iaitu mahkamah agung, menyatakan bahawa:
“…it is well established, and indeed was common ground, that
a person against whom an award has been made is not bound to challenge it
before the supervisory court in order to challenge its enforcement in another
jurisdiction.
“An arbitral tribunal’s decision as to the existence of its
own jurisdiction cannot therefore bind a party who has not submitted the question
of arbitrability to the tribunal…a party who has not submitted to the
arbitrator’s jurisdiction is entitled to a full judicial determination…before
the English Court.
“The very issue is whether the person resisting enforcement
had agreed to submit to arbitration in that country. Such a person has…no
obligation to recognise the tribunal’s activity or the country where the
tribunal conceives itself to be entitled to carry on its activity…”
41. Mahkamah agung memutuskan bahawa sebenarnya tidak wujud
sebarang perjanjian timbang tara, dan enggan untuk menguatkuasakan award yang
tidak sah terhadap Pakistan.
42. Oleh itu, keputusan Malaysia untuk tidak mengambil
bahagian dalam prosiding timbang tara di hadapan Stampa adalah berdasarkan
otoriti undang-undang yang unggul. Malah, penyertaan boleh dianggap sebagai
mengakui kewujudan perjanjian untuk merujuk ke timbang tara dan memberikan
kesahan kepada sebuah tribunal yang tidak sah.
Walau apa pun, mengambil kira keputusan keterlaluan yang
dibuat oleh Stampa, meskipun Malaysia berhujah di hadapannya bahawa tidak wujud
perjanjian timbang tara, beliau pasti akan membuat keputusan yang tidak memihak
kepada Malaysia. Dan Malaysia akan perlu menanggung kos yang besar untuk
membayar beliau dan peguam kita di Sepanyol. Yang paling mustahak, mahkamah
Sepanyol mahupun Perancis jua tidak menghalang Malaysia mencabar tindakan
penguatkuasaan berdasarkan alasan bahawa Malaysia sebelum ini tidak mengambil
bahagian di hadapan Stampa.
O) Adakah pasukan petugas khas perlu?
43. Prosiding timbang tara yang dimulakan oleh Cohen dan
disokong sepenuhnya oleh Stampa di Sepanyol dan Perancis bukan sahaja suatu
salah laku undang-undang yang paling teruk, bahkan ia sebahagian daripada litar
timbang tara antarabangsa yang menjadi bobrok. Ia mencemarkan nama baik sebuah
sistem, seperti Mafia, dikawal oleh peguam Eropah yang menyalahgunakan sistem
perundangan negara mereka, dan dunia timbang tara sehingga memudaratkan negara
Dunia Ketiga, seperti Malaysia.
Ini merupakan bidang amalan perundangan yang sangat khusus
dan teknikal. Oleh itu, bagi mengendalikan perkara ini, saya telah dibantu oleh
peguam-peguam dari Pejabat Peguam Negara, dari Badan Peguam di Malaysia dan
peguam Sepanyol yang hadir di mahkamah Madrid. Saya tidak ragu-ragu bahawa
peguam yang dilantik oleh Malaysia apabila pertikaian itu dipindahkan ke
Perancis juga adalah peguam yang kerap hadir di mahkamah Paris.
44. Oleh itu, sesiapa yang mewakili Malaysia seharusnya
telah dilatih dalam bidang undang-undang di pelbagai bidang kuasa bagi memerangi
strategi dan taktik multinasional yang diguna pakai oleh Cohen dan Stampa.
Mereka semua telah dilantik, dan sudah pastinya melaksanakan tugas profesional
mereka secara profesional dan cekap bagi pihak Malaysia.
Oleh kerana ini adalah pertikaian undang-undang, peguam
negara, sebagai ketua penasihat undang-undang negara, harus diberikan ruang
untuk mempertahankan kepentingan Malaysia. Ia kini berada dalam tangan yang
selamat. Tiada keperluan untuk menubuhkan apa-apa pasukan petugas khas atau
mana-mana jawatankuasa lain.
Tambahan lagi, ketika saya menulis nota ini, pertikaian ini
telah mencapai suatu peringkat yang sudah lanjut. Jawatankuasa hanyalah alasan
birokrasi bagi tidak membuat sebarang keputusan. Tolong biarkan peguam negara
putuskan sama ada beliau perlu untuk berunding dengan sesiapa; jangan libatkan
secara paksa orang yang tidak berkelayakan, kononnya untuk membantu, tetapi
sebenarnya hanya mengeruhkan proses membuat keputusan.
P) Kesimpulan
45. Apabila Stampa memutuskan bahawa klausa “Her Brittanic
Majesty’s Consular General for Borneo” mampu di sisi undang-undang untuk
memberikan kuasa kepada mahkamah di Sepanyol untuk melantik penimbang tara
tunggal Sepanyol bagi memutuskan pertikaian di Sepanyol, dan untuk
memerintahkan suatu pampasan sebanyak USD14.9 bilion sedangkan kerugian sebenar
bagi kemungkiran kontrak ialah RM60,000, beliau telah dengan jeleknya menulis
semula terma-terma Perjanjian Pemberian 1878.
Tidak ada sebarang sistem undang-undang, domestik atau
antarabangsa, yang membenarkan pengubahan radikal sedemikian oleh seorang pihak
ketiga terhadap persetujuan asal pihak-pihak. Award Stampa adalah
“per-incuriam”; dan oleh yang demikian, ianya tidak sah dan tidak boleh
dikuatkuasakan. Award tersebut adalah tidak jujur dan suatu bentuk penipuan
kerana perbuatan Stampa yang memindahkan tempat timbang tara ke Perancis
apabila mahkamah Sepanyol telah mengarahkannya untuk menghentikan prosiding
timbang tara.
Stampa dan Cohen adalah musuh Malaysia dalam perang litigasi
yang mereka lancarkan terhadap Malaysia. Kita mesti bersatu untuk menangkis
serangan ini.
Tommy Thomas adalah peguam negara antara 2018 dan 2020.
Artikel ini adalah pandangan penulis dan tidak semestinya
mewakili FMT.